Tajemnica botoxu

Od kiedy tok­sy­na bo­tu­li­no­wa za­czę­ła być sto­so­wa­na w me­dy­cy­nie więk­szość osób za­da­je sobie te i wiele in­nych pytań. Mało tego, więk­szość po­wszech­nych opi­nii i prze­ko­nań na temat bo­tu­li­ny jest nie­ste­ty błęd­nych, po­wo­du­ją­cych nie­uza­sad­nio­ne uprze­dze­nia, za­zwy­czaj wy­ni­ka­ją­ce z nie­wie­dzy.

Słowo wpro­wa­dze­nia

Tok­sy­na bo­tu­li­no­wa jest biał­ko­wą eg­zo­tok­sy­ną pro­du­ko­wa­ną przez bak­te­rie Clo­stri­dium bo­tu­li­num i jest jedną z naj­sil­niej­szych tok­syn zna­nych czło­wie­ko­wi. Bo­tu­li­na jest biał­kiem zbu­do­wa­nym z dwóch łań­cu­chów po­łą­czo­nych ze sobą most­kiem di­siarcz­ko­wym. Wy­róż­nia się sie­dem se­ro­ty­pów ozna­czo­nych od A do G, przy czym naj­sil­niej dzia­ła se­ro­typ A (BTX-A) i głów­nie ten jest sto­so­wa­ny w me­dy­cy­nie.

W 1978 roku po raz pierw­szy oku­li­sta dr Allan Scott roz­po­czął ba­da­nia z po­da­niem se­ro­ty­pu A tok­sy­ny bo­tu­li­no­wej u ludzi do le­cze­nia zeza. Próby te oka­za­ły się nie­zwy­kle sku­tecz­ne. Od tego mo­men­tu z po­wo­dze­niem za­czę­to wy­ko­rzy­sty­wać bo­tu­li­nę w róż­nych dzie­dzi­nach me­dy­cy­ny, mię­dzy in­ny­mi w oku­li­sty­ce, neu­ro­lo­gii, uro­lo­gii, la­ryn­go­lo­gii, or­to­pe­dii i in­nych. Z jej po­mo­cą leczy się mi­gre­ny, zeza, oczo­pląs, za­bu­rze­nia po­ły­ka­nia, po­ra­że­nia i nie­do­wła­dy, nad­po­tli­wość pach, dłoni i stóp oraz wiele in­nych scho­rzeń.

Me­dy­cy­na es­te­tycz­na

Po ponad 20 la­tach sto­so­wa­nia bo­tu­li­ny w ce­lach lecz­ni­czych, gdy do­brze znano już bez­pie­czeń­stwo i sku­tecz­ność leku, w 2002 roku za­re­je­stro­wa­no pre­pa­rat Botox do re­duk­cji zmarsz­czek mi­micz­nych gła­dzi­zny czoła, a w na­stęp­nym eta­pie zmarsz­czek dol­nych kątów oczu. 

W Aspa­zji wy­ko­na­li­śmy ponad kil­ka­dzie­siąt ty­się­cy za­bie­gów z wy­ko­rzy­sta­niem tok­sy­ny bo­tu­li­no­wej

W me­dy­cy­nie es­te­tycz­nej za­bieg z uży­ciem bo­tu­li­ny sto­su­je się w celu re­duk­cji zmarsz­czek mi­micz­nych czoła, oko­li­cy oka, brody i wokół ust. Naj­lep­sze efek­ty uzy­sku­je się u osób względ­nie mło­dych, u któ­rych zmarszcz­ki te nie prze­kształ­ci­ły się jesz­cze w głę­bo­kie bruz­dy. Z cza­sem bo­wiem skóra pod wpły­wem cią­głe­go uży­wa­nia mię­śni mi­micz­nych ulega za­gię­ciu, a nawet „zła­ma­niu”, po­wsta­je wtedy bruz­da wi­docz­na na twa­rzy za­rów­no pod­czas ruchu mię­śni, jak i w spo­czyn­ku. Naj­czę­ściej jest to tak zwana lwia zmarszcz­ka na gła­dziź­nie czoła mię­dzy brwia­mi. Jeśli jest nie­wiel­ka można ją sko­ry­go­wać samą bo­tu­li­ną, jeśli głę­bo­ka mogą być po­trzeb­ne do­dat­ko­we za­bie­gi np. wy­peł­nie­nie kwa­sem hia­lu­ro­no­wym lub za­bie­gi la­se­ro­we.

Jak dzia­ła?

Me­cha­nizm dzia­ła­nia tok­sy­ny bo­tu­li­no­wej po­le­ga na za­ha­mo­wa­niu uwal­nia­nia ace­ty­lo­cho­li­ny – neu­ro­prze­kaź­ni­ka od­po­wie­dzial­ne­go za prze­kaź­nic­two im­pul­sów mię­dzy ner­wa­mi a mię­śnia­mi. Tok­sy­na bo­tu­li­no­wa dzia­ła blo­ku­jąc po­łą­cze­nia mię­dzy za­koń­cze­nia­mi ner­wów, a uner­wia­ny­mi przez nie mię­śnia­mi. Blo­ku­je więc tak zwane sy­nap­sy ner­wo­wo–mię­śnio­we. Po­wo­du­je to, że mię­śnie roz­luź­nia­ją się i zmarszcz­ki mi­micz­ne na pe­wien czas prze­sta­ją się po­ja­wiać. Gdy mię­sień nie ma moż­li­wo­ści skur­czu, skóra nad nim nie za­gi­na się, nie marsz­czy, ma za to czas na re­ge­ne­ra­cję i prze­bu­do­wę. 

Na jak długo wy­star­cza?

Efekt dzia­ła­nia tok­sy­ny jest od­wra­cal­ny. Dzie­je się tak z po­wo­du wy­stę­po­wa­nia pro­ce­su tzw. „kieł­ko­wa­nia” (ang. spro­uting), czyli od­ro­stów czę­ści ak­so­nal­nej neu­ro­nów i po­now­nej ak­ty­wa­cji sy­naps nerwowo-​mięśniowych. Po­nad­to tok­sy­na bo­tu­li­no­wa jako obce biał­ko może sty­mu­lo­wać re­ak­cję im­mu­no­lo­gicz­ną z po­wsta­niem prze­ciw­ciał. Wy­ka­za­no jed­nak, że sto­so­wa­nie za­le­ca­nych, te­ra­peu­tycz­nych dawek oraz przy­naj­mniej 3 mie­sięcz­ne prze­rwy mię­dzy po­da­nia­mi prze­ciw­dzia­ła wy­two­rze­niu kli­nicz­nej od­por­no­ści na lek. 
Tok­sy­na bo­tu­li­no­wa za­czy­na dzia­łać po upły­wie około 2 - 3 dni od po­da­nia, a pełne dzia­ła­nie tok­sy­ny wi­docz­ne jest po 10 - 14 dniach. Efekt utrzy­mu­je się do 6 mie­się­cy. Na­stęp­nie tok­sy­na dez­ak­ty­wu­je się. Nie jest to jed­nak pro­ces gwał­tow­ny, lecz stop­nio­wy. W do­dat­ku mię­śnie mi­micz­ne, które wy­wo­ły­wa­ły nie­ko­rzyst­ne zmarszcz­ki, dzię­ki kilku mie­sią­com re­lak­su nie będą pra­co­wać tak in­ten­syw­nie i skóra w tym miej­scu za­cznie się re­ge­ne­ro­wać. Można więc po­wie­dzieć, że bę­dzie­my wy­glą­dać le­piej, nawet gdy tok­sy­na prze­sta­nie dzia­łać.

Wska­za­nia do za­bie­gu z wy­ko­rzy­sta­niem tok­sy­ny bo­tu­li­no­wej to:

• zmarszcz­ki mi­micz­ne, głów­nie w gór­nej czę­ści twa­rzy
• zmarszcz­ki wokół oczu („kurze łapki”)
• zmarszcz­ki po­przecz­ne na czole
• zmarszcz­ki po­mię­dzy brwia­mi („lwia zmarszcz­ka”)
• zmarszcz­ki dol­nej czę­ści twa­rzy („bruz­dy ma­rio­net­ko­we”)
• nad­po­tli­wość pach, dłoni i stóp

Do­świad­cze­nie naj­waż­niej­sze

Aby za­bieg był w pełni sku­tecz­ny musi być wy­ko­na­ny przez w pełni wy­kwa­li­fi­ko­wa­ne­go le­ka­rza, po­sia­da­ją­ce­go od­po­wied­nie szko­le­nia, do­świad­cze­nie i wie­dzę z za­kre­su ana­to­mii twa­rzy i szyi oraz do­sko­na­le zna­ją­ce­go pracę mię­śni twa­rzy. Nie­od­po­wied­nia dawka pre­pa­ra­tu po­da­na przez laika np. ko­sme­tycz­kę w nie­wła­ści­we miej­sce może do­pro­wa­dzić do asy­me­trii twa­rzy, po­ra­że­nia waż­nych funk­cyj­nie mię­śni, opad­nię­cia po­wie­ki, pro­ble­mów z mó­wie­niem, a nawet od­dy­cha­niem.

4 naj­częst­sze mity na temat tok­sy­ny

1. Bo­tok­sem można po­więk­szyć usta i po­licz­ki

Ab­so­lut­nie nie, tok­sy­na nie daje efek­tu wy­peł­nie­nia. U osób, któ­rych po­licz­ki lub usta są prze­sad­nie „na­pom­po­wa­ne” nie za­sto­so­wa­no bo­tok­su, lecz inne sub­stan­cje, które zwięk­szy­ły ob­ję­tość tka­nek. Są to tak zwane wy­peł­nia­cze np. kwas hia­lu­ro­no­wy. Prze­sa­da nie wy­ni­ka jed­nak z wła­ści­wo­ści wy­peł­nia­czy, lecz ma zwią­zek z po­da­niem zbyt dużej ilo­ści pre­pa­ra­tu i psy­chi­ką pa­cjen­tów, któ­rzy z róż­nych po­wo­dów by­wa­ją uza­leż­nie­ni od tych za­bie­gów.

2. Je­stem za młoda na tok­sy­nę bo­tu­li­no­wą

Na botox nie można być za mło­dym, czy za sta­rym. Wszyst­ko za­le­ży od mi­mi­ki pa­cjen­ta i skłon­no­ści ge­ne­tycz­nych do utrwa­la­nia zmarsz­czek na twa­rzy. U mło­dych pa­cjen­tów naj­czę­ściej li­kwi­du­je się nie­na­tu­ral­ne w tym wieku zmarszcz­ki mi­micz­ne czoła (lwia zmarszcz­ka / mar­so­we czoło) oraz tak zwane kurze łapki.

3. Za­bieg jest bo­le­sny

Za­bieg wy­ko­nu­je się z uży­ciem bar­dzo cien­kiej igły, a ilo­ści po­da­wa­ne­go pre­pa­ra­tu są nie­wiel­kie. Pa­cjent czuje drob­ne na­kłu­cia po­dob­ne do za­strzy­ku. Rzad­ko po za­bie­gu w miej­scach wkłuć po­ja­wia­ją się drob­ne si­niacz­ki.

4. Po za­bie­gu wy­stę­pu­je efekt maski

W sto­so­wa­niu za­bie­gu tok­sy­ną bo­tu­li­no­wą nie cho­dzi o to, by unie­ru­cho­mić całą twarz i po­zba­wić ją mi­mi­ki. Za po­mo­cą tok­sy­ny bo­tu­li­no­wej wy­gła­dza się tylko wy­bra­ne zmarszcz­ki mi­micz­ne, które na­da­ją nam zbyt su­ro­wy czy smut­ny wyraz twa­rzy. Dla­te­go naj­czę­ściej wstrzy­ku­je się ją w oko­li­ce czoła. Tak na­praw­dę, drob­na ko­rek­ta wy­glą­du daje pio­ru­nu­ją­cy efekt i twarz jest od razu zre­lak­so­wa­na i bar­dziej po­god­na, a więc i bar­dziej sym­pa­tycz­na. Pa­cjen­ci mogą nadal wy­ra­żać emo­cje twa­rzą – nie ma mowy o efek­cie maski. Ważne, aby za­bieg wy­ko­nał do­świad­czo­ny le­karz der­ma­to­log, który zna bu­do­wę oraz me­cha­ni­zmy dzia­ła­nia mię­śni i skóry twa­rzy.

ABY UMÓ­WIĆ SIĘ NA ZA­BIEG ZA­DZWOŃ POD: 618407488

Od mo­men­tu od­kry­cia neu­ro­tok­sy­na bo­tu­li­no­wa prze­szła swo­istą prze­mia­nę od śmier­tel­nej tru­ci­zny do leku wy­ko­rzy­sty­wa­ne­go w wielu dzie­dzi­nach me­dy­cy­ny.  Licz­ne ba­da­nia po­twier­dza­ją, że bo­tu­li­na sto­so­wa­na od­po­wie­dzial­nie przy uży­ciu naj­mniej­szej efek­tyw­nej dawki, z za­cho­wa­niem wy­ma­ga­nych od­stę­pów cza­so­wych, jest bez­piecz­na dla or­ga­ni­zmu i może sta­no­wić dla le­ka­rzy na­rzę­dzie te­ra­peu­tycz­ne, które zna­czą­co wpły­wa na po­pra­wę ja­ko­ści życia pa­cjen­tów.

TEKST AR­CHI­WAL­NY - opu­bli­ko­wa­ny przed wpro­wa­dze­niem usta­wy o wy­ro­bach me­dycz­nych.